H Θεσσαλονίκη, η δεύτερη πιο σημαντική πόλη της βυζαντινής αυτοκρατορίας μετά τη πρωτεύουσά της, την Κωνσταντινούπολη, διαθέτει πολυάριθμα βυζαντινά μνημεία. Τα περισσότερα, βυζαντινές εκκλησίες, διασκορπισμένες μέσα στον πολεοδομικό της ιστό, άλλες γνωστές και επιβλητικές και άλλες κρυμμένες και σχεδόν άγνωστες, δικαιολογούν απόλυτα το χαρακτηρισμό της πόλης ως ένα «ανοιχτό βυζαντινό μουσείο».
Μνημεία, όλα εγγεγραμμένα στους καταλόγους της UNESCO, κατασκευασμένα σε διαφορετικές περιόδους του Βυζαντίου, αφηγούνται τις δικές τους ιστορίες, συνδέονται με σπουδαίους ανθρώπους και υπογραμμίζουν την ανάπτυξή των τεχνών και τη σημαίνουσα θέση που κατείχε η πόλη μέσα στους 11 αιώνες ζωής της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Κτήρια εξαιρετικής αρχιτεκτονικής και διακόσμησης με απαράμιλλης τέχνης ψηφιδωτά και τοιχογραφίες μας μεταφέρουν λίγη από την αίγλη του Βυζαντίου και των αιώνων της ανοικοδόμησής τους.
